خانواده عامل فطری ارتباطات اجتماعی و زن محور آن

خانواده عامل فطری ارتباطات اجتماعی و زن محور آن

قانون صله رحم وحفظ پیوند اعضا را ادراک کرده وعمل نموده‏اند، وقتى وارد اجتماع رسمى شدند دست‏به افساد در زمین نمى‏زنند زیرا با روح پیوند وایثار گام به جامعه نهاده‏اند، ولى کسانى که از خانواده‏هاى غیر دینى برخاسته‏اند چون اصل پیوند فطرى بین اعضا در اثر رعایت نکردن قانون صله رحم ولزوم ایثار وتعاون و... فراموش شده است لذا با ورودشان به جامعه رسمى، پدیده‏هاى توحش وتنمر نیز ظهور خواهد کرد.

خلاصه آن که قانون صله رحم اصل مهمى است که جامعه کوچک را درست تربیت کرده وزمینه شکوفایى جوامع بزرگ را فراهم مى‏نماید. وصله رحم اصل حاکم بر ارحام ومحارم و وابستگان خانوادگى است، ومنشا همه این رحامت‏ها و وابستگیها همانا پیدایش همه اعضا از یک رحم مى باشد. وآن رحم که مبدا تکون اعضاء به هم پیوسته است جزو زن بوده ودر حقیقت مقام والاى زن است که پایه‏گذار قانون ارحام وصله رحم ومحرمیت و... است نتیجه آن که مهره اصلى خانواده ورحامت را زن به عهده دارد گرچه مرد مسؤول کارهاى اجرایى وتامین هزینه‏هاى زندگى ومانند آن است. از این رهگذر قرآن کریم ضمن توصیه انسان به گرامى داشتن پدر ومادر، زحمات مادر را که به زایمان وشیر دادن است ومنشا اصلى آنها رحم است‏یادآور مى شود:

ووصینا الانسان بوالدیه احسانا حملته امه کرها ووضعته کرها وحمله وفصاله ثلاثون شهرا ⁽¹⁾

وانسان را نسبت‏به پدر ومادرش به احسان سفارش کردیم، مادرش با تحمل رنج‏به او باردار شد وبا رنج او را به دنیا آورد وبار برداشتن واز شیر گرفتنش سى‏ماه است.

حملته امه وهنا على وهن وفصاله فی عامین... ⁽²⁾

مادرش به او باردار شد، سستى بر روى سستى واز شیر باز گرفتنش در دو سال است. ونیز حضرت امام زین العابدین... در رساله حقوق که لزوم رعایت‏حقوق ارحام را به مقدار پیوستگى وقرابت نسبت‏به رحم بیان فرموده اولین حق را در نظام خانوادگى به مادر داده، آنگاه از حق پدر سخن به میان آورده وچنین فرموده است: «.. . وحقوق رحمک کثیرة متصلة بقدر اتصال الرحم فی القرابة فاوجبها علیک حق امک ثم حق ابیک ثم حق ولدک ثم حق اخیک ثم الاقرب فالاقرب‏» . ⁽³⁾

عنایت‏به این نکته لازم است که نقش زن نه تنها ایجاد رابطه رحامت‏بین اعضاى نسبى یک خانواده است، بلکه سهم آن در ایجاد پیوند رحمى بین اعضاى نسبى از رحامت‏خاص برخوردارند وقانون مصاهرت مقررات فراوانى را به همراه دارد. چنانکه از خطبه رسول اکرم (ص) در مراسم عقد زناشویى حضرت امیرالمؤمنین على... وحضرت فاطمه زهرا چنین استفاده مى‏شود که مصاهره ودامادى ملحق به نسب بوده وعروس وداماد به منزله فرزندان دو خانواده محسوب شده واعضاى دو خانواده مخصوصا پدران ومادران به منزله افراد یک خانواده به حساب خواهند آمد. واین قانون که از خطبه رسول اکرم ونیز از خطبه عقد زناشویى حضرت جواد... توسط حضرت امام رضا... ⁽⁴⁾

استفاده شده از آیه:

هو الذی خلق من الماء بشرا فجعله نسبا وصهرا ⁽⁵⁾

واوست که از آب بشرى آفرید واو را داراى خویشاوندى نسبى ودامادى قرار داد. استنباط مى‏شود. واز اینجاد وارد مطلب مهم مى‏شویم وآن روشن شدن نقش زن در ایجاد ارتباط بین مرد به عنوان پدر وبین افرادى که بعدا متولد مى‏شوند به عنوان فرزندان. یعنى زن اولا مرد را جذب کرده ورافت وعاطفت را محور ارتباط با او قرار مى‏دهد، سپس به کمک همان عنصر آرام وفرد رؤوف ومطمئن، خانواده آرام وارحام مهربان را تشکیل مى‏دهد. اگر این مساله مستدل شود معلوم خواهد شد که اصالت‏خانواده به عهده زن است وپایه اصیل تاسیس حوزه رحامت وتشکیل حکومت مهر ورافت همانا زن خواهد بود; که اولا مرد اجنبى را خویشاوند مى‏کند، ثانیا باتکثیر نسل دو خانواده را در اثر مصاهره به هم مرتبط مى‏نماید، ثالثا در اثر رضاع افراد بیگانه را محرم نموده وپیوند رضاعى را چون پیوند مصاهره به رابطه رحامت نزدیک مى‏نماید.

پى‏نوشت‏ها:

1- احقاف، 15.

2- لقمان، 14.

3- تحف العقول، رساله حقوق امام سجاد....

4- بحار، ط بیروت، ج ، ص و .

5- فرقان، 54.

     منبع:

      زن در آیینه جلال و جمال

       نویسنده جوادی آملی

منبع: